ALTMIŞ YEDİ YIL SONRA KÖYÜMDE BİR GECE

           

Muradin Begoviç ile evindeki atölyesinde

2004 yılından itibaren Makedonya’nın Köprülü (Veles) kasabasına bağlı olan köyüm Çeltikçi’ye hep günü birlik ziyaretler yaptım. Çok sayıda video ve yüzlerce fotoğraf çektim. Bu defa köyümde yatıp bir gece geçirmek istiyorum.

2022 yılının kasım ayında Çeltikçi’de babamın dayısının oğlu Aşaa Küüli Hasan (Hasan Dervent) dayımın göç ederken evini alan Boşnak aileye misafir oldum. Muradin Begoviç ailesi yıllarca memlekete gelerek kendilerine misafir olan Hasan dayıma büyük saygı gösteriyor. Doğrusu ben de Hasan dayımın kredisini kullandım. İnternette ilişki kurduğum Muradin Bey beni tereddütsüz kabul etti. Zaten beni internetteki yazılarımdan tanıdığını söyledi.

Beni Köprülü’den arabasıyla alarak köye getirdi. Hane halkı tarafından çok sıcak karşıladım. Hiç yabancılık çekmedim. Çoğu üniversite mezunu, okumuş yazmış çok güzel insanlar. İslami terimler onların dilinde Türkçeye yakın bir şekilde kullanılıyor. Bunun dışında ev düzeni yemek adetleri ve yaşama biçimi olarak çok ortak noktamız var. Farklı olan sadece dilimiz. Hiç Türkçe bilmiyorlar. Benim Makedoncamla çok güzel anlaştık.

TRUDOVAK ASKERLERİ

               

Trudovak Askerler
Solda babam Abbas Şirvan 
sağda Alaeddin Yayıntaş

Balkan savaşından sonra Makedonya’da kalan Türklerin askerlik çağına gelen gençleri ülkeye egemen olan milletlerin ordularında askerlik yapmak zorunda kalmışlardır.

          Yugoslavya Sırp Krallığı döneminde Sırp ordusunda askere alınan Türkler için özel bir uygulama yapılmadı. Diğer vatandaşlarına uyguladıkları askerlik kurallarını Türklere de uyguladılar.

          Tito döneminde de Türkler diğer milletler gibi, eşit vatandaşlar olarak askerliklerini yaptılar.  

Tito Almanların çekilmeye başlaması ile birlikte 29 Kasım 1944 tarihinde egemenliğini ilan etti ve hemen asker toplamaya başladı. Başta, bu askere alma işinde çok yanlışlıklar olsa da kısa sürede düzenli bir ordu oluşturuldu. Askerlik yaşı gelen Türkler göç edinceye kadar bu orduda askerlik yaptılar.

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI GAZİSİ ÇELTİKÇİLİ BALCI SÜLO

             

Balcı Sülo 1930

Makedonya’nın Köprülü (Veles) kasabasına bağlı Çeltikçi (Orizari) Türk köyünden, Birinci Dünya Savaşına otuz altı kişinin katıldığı köyümüzün yaşlıları tarafından söyleniyor. Bu otuz altı kişinin bazıları Balkan savaşından önce askere alınanlardır. Bazıları da daha sonra özellikle Çanakkale savunmasına katılmak için gönüllü olarak gidenlerdir.

Savaşa katılanlardan isimlerini tespit etiğim kişiler şunlardır:

Balcı Sülo, Gogiş Yaşar, Veli Kahya’nın kardeşi Abdi, Veli Kahya’nın oğlu Şaban (şehit), Anneannem Kadıncık Nenenin kardeşi Rahman (şehit), Mandacı Abbas, Macur Rahman, Meço Ali Çavuş, Veli Dedenin damadı İsmail, Hacıların Abdi, Deli Hüseyin, Sinan Hüseyin, Abdülçe Rahman, Durak Celo. 

Sağ kalanlar ancak savaş bitince köylerine dönmüşlerdir. Bunlardan bazıları yedi sekiz yıl sonra da olsa köye dönmeyi başarmışlar. Diğerleri, kimi Yemen’de, kimi Çanakkale’de, kimi de kim bilir hangi cephede savaşıp şehit olmuşlar, evlerine hiçbir zaman dönememişledir. Arkalarında kendilerini bekleyen nişanlılar, eşler ve yetimler bırakarak…

PARTİZANLAR VE BABAMIN SÜRGÜN HİKAYESİ

             Rahmetli babam Abbas Şirvan’ın aziz anısına.                  

   

 Olay Makedonya’nın Köprülü (Veles) kasabasına bağlı Çeltikçi (Orizari) Türk köyünde 1943 yılında geçmiştir. Olayın kahramanı rahmetli babam Abbas Şirvan’dır.

 

Karamusli tarafından mezarlığı geçip köy meydanını görünce donup kaldı, meydan Bulgar askeri kaynıyordu. Köylüyü meydana toplamış sağa sola koşuşturup duruyorlardı. Ne olabilir diye düşünüyor, aklına hiçbir şey gelmiyordu.

“İkinci Dünya savaşı bütün hızıyla devam ediyordu. Almanlar bütün Balkanları tabi Makedonya’yı da işgal etmişlerdi. Makedonya’da Almanlarla müttefik olan Bulgar idaresi vardı. Almanlar Makedonya’da yönetimi Bulgarlara bırakmışlardı. Bulgarlar Türklere baskı ve hakaret için hiçbir fırsatı kaçırmazlardı. Birden bir müddet önce bir gece köye gelen Partizanları hatırladı: